آثار کوتاه‌مدت ساخت جوی- پشته بر خصوصیات فیزیکی خاک مسیرهای چوب‌کشی پس از بهره‌برداری

استفاده از اقدامات حفاظتی برای کاهش آثار منفی ناشی از کوبیدگی خاک ضروری است. انحراف‌دهنده‌های آب از ابزار مدیریتی برای کاهش اثرهای منفی چوب‌کشی زمینی و کمک به بازیابی خاک است. در این پژوهش، اثر ساخت جوی- پشته‌های احداث‌شده بر خصوصیات فیزیکی خاک مسیرهای چوب‌کشی در جنگل‌های غرب استان گیلان بررسی شد. هفت سال پس از پایان عملیات چوب‌کشی و حفاظت آنها با احداث جوی-پشته، تغییر خصوصیات فیزیکی خاک در دو طبقۀ شیب و سه طبقۀ ترافیک در قطعات نمونۀ 40 متر مربعی در محل رد چرخ و گرده‌بینه ارزیابی شد. نمونه‌های شاهد در فاصلۀ 30 متری از حاشیۀ مسیر چوب‌کشی انتخاب شدند. نمونه‌ها با استفاده از سیلندر تا عمق 10 سانتی‌متر برداشت شد. مقاومت به نفوذ خاک با استفاده از نفوذسنج جیبی (پنترومتر) اندازه‌گیری شد و اندازه‌گیری شیار با استفاده از شاخص 5 متری انجام پذیرفت. تأثیر تغییرات شیب و ترافیک بر خصوصیات فیزیکی خاک در قالب دو تیمار و سه تکرار و 72 نمونه بررسی شد. نتایج نشان داد که شیب مسیر چوب‌کشی، شدت ترافیک و اثر متقابل این دو تیمار بر جرم مخصوص ظاهری، تخلخل کل، نفوذپذیری و عمق شیار معنی‌دار است. میانگین جرم مخصوص ظاهری، تخلخل کل و مقاومت به نفوذ در شیب زیر 10 درصد و ترافیک کم تفاوت معنی‌داری با منطقۀ شاهد نداشت. در مجموع، نتایج تحقیق حاضر نشان داد که هفت سال پس از زمان چوب‌کشی، احداث جوی-پشته‌ها بر خصوصیات فیزیکی خاک در طبقۀ ترافیک کم و شیب کمتر از 10 درصد تأثیر مثبت داشته است.