آتش در آثار منظوم مولانا
Authors
Abstract:
آتش در شعر مولانا در قالبهای تلمیح، تمثیل، استعاره، نماد، مجاز و غیره حضور یافته است. آتش گاهی «میسازد» و گاهی «میسوزاند»؛ انسان را «میآزماید و میگدازد و مینوازد». آتش را با دو بعد الهی و شیطانی آن در عرفان اسلامی میبینیم. آتش در اندیشههای مولانا در مصداق آتش حق و تجلیّات وی، آتش انبیا، آتش مشکلات سیر و سلوک، آتش عشق، آتش طبایع درون، آتش هواهای نفسانی، آتش جهان مادی و علایق آن، آتش جهنم، آتش عناصر و غیره به چشم میخورد. مولانا نه تنها آثار آتش عنصری را از قبیل: «گرمابخشی، سوزندگی، سازندگی، بالاروندگی، گسترش یابندگی، نوردهی، پاک کنندگی»؛ برای همهی آتشهای معنوی نیز صادق میداند بلکه در آتشهای معنوی این صفات را حقیقیتر میداند. آتش %89/2 ابیات دیوان شمس و %78/1 ابیات مثنوی معنوی را در برمیگیرد. مولانا از مترادفات واژهی آتش بهره بردهاست امّا در مفاهیم استعاری، کنایی و نمادین و میتوان گفت تشبیهی، مترادفات آتش را قوی و کارا نمیدانست لذا کمتر از آن استفاده کردهاست. در مثنوی به «نار شهوت، نار حرص، نار حسد» برمیخوریم امّا در دیوان او این کاربرد بسیار اندک است. در «آتش می»، «آتش و خورشید»، «آتش و خون»، آتش تجلی رنگها است. در مقالهی حاضر به کارکردهای آتش در آثار منظوم مولانا پرداخته شده است.
similar resources
بررسی باهمآیی واژگانی در آثار منظوم و منثور مولانا در چارچوب نظریۀ نقشگرایی
در این مقاله نگارندگان باتوجه به ارتباطِ نزدیکِ زبانشناسی و ادبیات ازیکسو و نیز کارآییدستاوردهای زبانشناختی در زمینه شناخت و فهمِ بهترِ متونِ ادبیِ کلاسیک از سوی دیگر ، نظیر آثار مولانا ، ابتدا با مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه باهمآیی(ترکیبهای واژگانی) از رویکردهای مختلفِ معنایی، ساختواژی و نحوی از سوی زبانشناسان غیر ایرانی و ایرانی ، به بررسیِ دادهای تحقیق میپردازند. شایانِ ذکر است که محو...
full textآتش عشق از دیدگاه مولانا
آتش یکی از چشمگیرترین پدیدههای عالم هستی با داشتن صفات برجستهای، همچون حیاتبخشی، مرگآفرینی، شورآفرینی، حرارتبخشی، پاککنندگی، راه نمایی، حرکت به سوی معشوق وغیره در الهامبخشی معانی مختلف همواره مورد توجّه اهل ادب و عرفان بودهاست. مولانا نیز به اقتضای مرام و مسلک خود در مقام تبیین اندیشههای عرفانی خود به خصوص اندیشههای وحدت وجودی، از تمثیل آتش و ویژگیهای آن بهرههای فراوان بردهاست. درای...
full textآتش عشق از دیدگاه مولانا
آتش یکی از چشمگیرترین پدیدههای عالم هستی با داشتن صفات برجستهای، همچون حیاتبخشی، مرگآفرینی، شورآفرینی، حرارتبخشی، پاککنندگی، راه نمایی، حرکت به سوی معشوق وغیره در الهامبخشی معانی مختلف همواره مورد توجّه اهل ادب و عرفان بودهاست. مولانا نیز به اقتضای مرام و مسلک خود در مقام تبیین اندیشههای عرفانی خود به خصوص اندیشههای وحدت وجودی، از تمثیل آتش و ویژگیهای آن بهرههای فراوان بردهاست. درای...
full textبررسی باهم آیی واژگانی در آثار منظوم و منثور مولانا در چارچوب نظریۀ نقش گرایی
در این مقاله نگارندگان باتوجه به ارتباطِ نزدیکِ زبان شناسی و ادبیات ازیک سو و نیز کارآییدستاوردهای زبان شناختی در زمینه شناخت و فهمِ بهترِ متونِ ادبیِ کلاسیک از سوی دیگر ، نظیر آثار مولانا ، ابتدا با مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه باهمآیی(ترکیب های واژگانی) از رویکرد های مختلفِ معنایی، ساختواژی و نحوی از سوی زبانشناسان غیر ایرانی و ایرانی ، به بررسیِ دادهای تحقیق می پردازند. شایانِ ذکر است که محو...
full textآب و آتش در آثار منظوم عطار و مولوی
آب و آتش دو عنصر مهم و اساسی جهان آفرینش که نزد تمامی اقوام و ملل همیشه محترم و ارزشمند بوده و شعرا و نویسندگان از آنها به همراه دیگر عناصر استفاده های فراوان کرده اند. این دو عنصر که دارای ریشه و پیشینه عمیق هستند نزد شعرا جلوه های گوناگون پیدا کرده اند. هریک از این کلمات (آب و آتش) دایرۀ وسیعی از معانی و تصاویر را در بر می گیرند که بسیار متناقض و متضاد یکدیگر هستند. در این پژوهش ما به تجلیا...
15 صفحه اولحلاج در آثار مولانا
این مقاله به بازشناسی تصویر حلاج در آثار مولانا و واکاوی کلام مشهور «اناالحق» میپردازد و میخواهد نگاه مولوی را به احوال و آثار حلاج دنبال کند. مَشرب حلاج که مخالفان او از آن به «اتحاد» و «حلول» تعبیر میکنند، از نظر معتقدان او بیشتر به «استغراق» تعبیر میشود. مولانا در آثارش نام حلاج را به طور مکرّر ذکر کرده است. وی اندیشه حلاج را در آثار خود بازتاب داده و با همه مصایبی که بر حلاج رفته، او را س...
full textMy Resources
Journal title
volume 3 issue 8
pages 25- 60
publication date 2011-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023