İdeoloji-folklor bağlamında Sovyet sözde atasözleri

Sovyet döneminde hayatın her alanında değişimler yaşanmıştır. İnsanı dönüştürmeye, başka bir ifadeyle insanını oluşturmaya yönelik türlü çaba gösterilmiştir. Dönemin yeni insan tipini oluşturmak amacıyla yaratılan ve totaliter dili, aynı anda hem iletişim de baskı aracı olarak ortaya çıkmıştır. Merkezî dil politikasıyla sistemli şekilde düzenlenen, toplum hayatının tüm alanlarını kontrol altına alan bu dil, özel repertuara dayatmacı ideolojik etkiye sahip olmuştur. Baskıcı devletin sınırları içerisinde işlevsel kılınmış dilin söylemlerinde folklora da yer verilmiştir. Folklorun rolü, halkın yarattığı eserlerin sesi (vox populi) metaforuyla ifade edilebileceği geniş kitleler arasında parti görüşlerinin propagandasına önemli katkı sağlayabileceği görüşlerine dayalı belirlenmiştir. alt türü olan atasözlerinin doğal konuşma sürecinde çıktıkları söylemine karşın, 1930’lu yıllarda Sovyetler Birliği’nde bunların suni yaratılması yaygın hale gelmiştir. İktidarın amaçları doğrultusunda oluşturulan atasözleri, din karşıtı siyasi sistemin lehine propaganda kullanılmıştır. Bu çalışmada ideoloji-folklor bağlamında potansiyeli yüksek sözde atasözleri incelenmektedir. Belge tarama, içerik analizi karşılaştırma yöntemleri kullanılarak atasözü tanımları, döneminin dilinin özellikleri, yaratılma nedenleri, yapısal, anlamsal özellikleri örneklerle ele alınmıştır.