GEYİK AVI İLE İLGİLİ İNANIŞLAR: ALAGEYİK VE GEYİKLER LANETLER ÖRNEĞİ

Türk halk kültüründe önemli işleve sahip hayvanlardan birisi geyiktir. Geyik, inanış ve anlatılarında daha çok türeyişin, ekolojik evrenin, saflığın temizliğin sembolü olarak kullanılırken, mitolojik geçmişi göz önüne alınarak Orta Asya Anadolu toplulukları arasında kutsallık kazanır. Simgesel boyutta geyiğe yüklenen bu onu dokunulmaz kılmaktadır. Sınırları ihlal edilen doğanın korunması kalkınması açısından derece kutsal bir değerin toplumsal normlarla sanat aracılığıyla muhafaza altına alınması son önemlidir. Genel anlamda edebiyat kuramı olan ekoeleştiri yönüyle misyon unsurların başında gelir. Ekoeleştiri bağlamında da ele alınabilecek içeriklere tip eserler, yapılacak disiplinlerarası çalışmalarla bilimsel alanlara katkı sunacaktır.
 Çukurova yöresinde çeşitli varyantları anlatılan Alageyik efsanesi, geyik avının avcıya getireceği felaketi ortaya koyan en anlamlı güzel örneklerdendir. Özellikle geyiğin yavrusuyla birlikte avlanmasının getirdiği uğursuzluklar, lanetler felaketler efsanede ayrıntılarıyla alınır. Yaşar Kemal, eseriyle simgesi yüklendiği anlamlarla geyiği nevi koruma almayı amaçlamıştır. Murathan Mungan ise Mezopotamya Üçlemesi adını verdiği serinin kitabı Geyikler Lanetler’de tıpkı Kemal gibi kişiye felaketleri olay örgüsü içerisinde koyarak inanışın arasındaki işleyişine dikkat çeker.
 Bu çalışmada, avı ile ilgili inanışların Kemal’in Mungan’ın Lanetler adlı eserlerindeki yansımaları değerlendirilecektir. İnanış alınan avının, avcılık gelenekleri içerisindeki yeri anlatılarındaki işlevleri değerlendirildikten sonra çağdaş edebiyatımızın iki ismi inanışı alış şekilleri örneklerle konacaktır.