بررسی امکان احیای جنگلهای بنه از طریق کاشت مستقیم بذر و نهال

نویسندگان

  • لادن جوکار اعضاء هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
  • مجتبی حمزه‌پور اعضاء هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
چکیده مقاله:

جنگلهای زاگرس اگر چه از نظر تولید چوب مطرح نیستند، اما از جنبه زیست محیطی، حفاظت منابع آب و خاک، پناهگاه حیات وحش و تولید محصولات فرعی متنوع نقش انکار‌ناپذیری در پایداری اکوسیستم و معیشت ساکنان این مناطق ایفا می‌کنند. این جنگلها رویشگاه یکی از گونه‌های درختی با ارزش به‌نام بنه (پسته وحشی) می‌باشد که از گذشته‌های دور مورد بهره‌برداری شدید قرار گرفته و به لحاظ عدم حضور درختان مادری و تولید بذر کافی، تجدید حیات طبیعی در آنها در حال حاضر از وضعیت چندان مناسبی برخوردار نیست. این مقاله، امکان احیای جنگلهای بنه را از طریق کاشت مستقیم بذر و نهال با هدف دستیابی به ساده‌ترین و با صرفه‌ترین شیوه غنی‌سازی این جنگلها و جلو‌گیری از تخریب بیش از پیش آنها و در نهایت افزایش درآمدحاشیه‌نشینان و ساکنان جنگلهای این مناطق بررسی می‌نماید. تحقیق در قالب طرح آماری‌کرتهای خردشده Split plot با دو تیمار اصلی بذر و نهال و چهار تیمار فرعی شامل روشهای کاشت چاله معمولی، چاله کاسه‌ای، شیار‌ با گاوآهن و بانکت در محدوده طرح جنگلداری ارسنجان اجرا شد. در طی دوره رویش و فعالیت حیاتی گیاه یادداشت‌برداری به منظور ثبت مراحل جوانه‌زنی و آغاز رشد بذرها و نهالها و آمار‌برداری از تعداد بذر سبز شده و تاریخ حد‌اکثر سبز شدن بذرها، ظهور و فعالیت آفات و بیماریها، شادابی نهالها و رابطه بین عوامل جوی و موفقیت و زنده‌مانی نهال‌ها و تعیین عوامل بازدارنده رشد، نمو و استقرار نهال‌ها بر اساس برنامه زمان‌بندی انجام شد. بررسیهای انجام شده در طول مدت اجرای طرح حاکی از آن است که در استان فارس با توجه به وضعیت اقلیمی موجود از جمله بارندگی نسبتاً کم، عدم پراکنش منظم بارندگی، وجود فصل خشک طولانی، تبخیر زیاد و بروزتنش خشکی در طول فصل رویش گیاه، احیا و غنی‌سازی جنگلهای بنه با استفاده از کاشت بذر و نهال از موفقیت چندانی برخوردار نبوده و این حالت در کاشت بذر چشمگیر‌‌تر است. افزون بر آن قطع و سر‌شاخه‌زنی درختان مادری، حضور دام در عرصه جنگل و تغذیه جوندگان از جمله خرگوش و جوجه تیغی خود عامل دیگری است که موجودیت نهالهای تازه رویش‌ یافته را در عرصه‌های جنگلی تهدید می‌نماید. وجود درختان مادری بذر‌ده، تاج پوشش مناسب و حضور گونه‌های گیاهی اعم از درختچه و بوته‌ایها به عنوان گیاه پرستار از عواملی هستند که می‌توانند به همراه مدیریت صحیح و اعمال قرق با توجه به کند رشد بودن گونه بنه، به استقرار و تجدید حیات طبیعی این جنگلها کمک نمایند.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی اثر عمق کاشت و نوع پوشش بذر بر استقرار نهال Quercus brantii Lindl. در فارس

به‌منظور تعیین مناسب‌ترین عمق کاشت و نوع پوشش بذر گونه‌ بلوط ایرانی، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار و طی دو سال اجرا شد. فاکتور اول عمق کاشت بذر در شش سطح (صفر، 5/2، 5، 5/7، 10 و 5/12 سانتی‌متر) و فاکتور دوم پوشش روی بذر‌ها در سه سطح )خاک معمولی جنگل (شاهد)، خاک مخلوط با 20 درصد کود حیوانی پوسیده و خاک مخلوط با 50 درصد کود حیوانی پوسیده در عرصه جنگلهای بلوط...

متن کامل

اثر تاریخ کاشت و پوشش نهال روی جوانه‌زنی بذر و کاهش خسارت سرمای دیررس در نهال ون

در چند سال اخیر سرمای دیررس بهاره روی نهال‌های گونه‌ ون (Fraxinus excelsior L.) در نهالستان‌های کوهستانی خسارت زیادی وارد کرده است. این تحقیق با هدف کاهش خسارت سرمای دیررس بهاره روی نهال­های گونه ون در نهالستان درزیکلای شرکت چوب فریم واقع در کیلومتر 17 جنوب شرقی شهر پل­سفید اجرا شد. در این تحقیق دو تیمار پوشش نهال (در دو سطح شامل کرت‌های دارای پوشش با نایلون سفید در هنگام سرما و کرت‌های بدون پو...

متن کامل

بررسی امکان بهبود خصوصیات جوانه‌زنی و خلوص فیزیکی بذر کلزا از طریق فرآوری مناسب

با توجه به نقش بوجاری مناسب و اندازه بذر بر کیفیت آن پژوهشیبر اساس یک آزمایش سه عاملی با شانزده تیمار شامل دو رقم کلزای اکاپی و طلاییه، چهار اندازة بذر تفکیک شده با استفاده از غربال‌های با اندازه های 4/1 ،6/1، 8/1 و 2 میلی‌متر در غربال پایینی دستگاه بوجاری جداکننده با هوا و دو سطح استفاده و عدم استفاده از دستگاه جداکننده گرانشی، بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال‌های 88-1387 و 89-1388 ...

متن کامل

توان جنگلهای استان چهارمحال و بختیاری در زمینه تولید بذر بنه و اثر اقتصادی آن بر زندگی جنگل نشینان

یکی از روشهای حفظ و احیای منابع جنگلی، دستیابی و معرفی توان جنگلها در زمینه های تولیدی، بخصوص محصولات فرعی است. در میان گونه های درختی و درختچه ای زاگرس، بنه به دلیل خصوصیات ویژه، به خصوص در زمینه تولید سقز و بذر، از اهمیت بالائی برخوردار است و در برخی از مناطق جنگلی زاگرس از آنها به شیوه صنعتی بهره برداری و فرآوری می‌گردد. خصوصیت ویژه این گونه درتولید بذر ، که مورد توجه برخی از صنایع نظیر تولی...

متن کامل

پیش‌بینی زمان احیای بذر چند گونۀ دارویی از طریق برآورد ثابت‌های معادلۀ قوۀ‌ نامیه

یکی از روش‌های حفاظت از ذخایر توارثی گیاهی، نگهداری بذر آنها در بانک ژن است. بذرهای موجود در بانک ژن به تکثیر و احیای دوره‌ای نیاز دارند. در صورت عدم احیای به‌موقع، مزایای بالقوۀ سرمایه‌گذاری زیربنایی در نگهداری ذخایر ژنتیکی به روش برون‌رویشگاهی (ex situ) حاصل نخواهد شد. پیش‌بینی طول عمر بذرها بر پایۀ معادلۀ  قوۀ ‌نامیه بذر استوار است که چهار ضریب دارد که برای هر گونه اختصاصی‌اند. هدف این تحقیق...

متن کامل

اثر مقدار بذر و عمق کاشت روی صفات کمی نهال دیودار (سدروس)

این تحقیق با هدف تعیین بهترین تراکم و عمق کاشت بذر  دیودار در خزانه برای ارتقاء کمی تولید نهال در سال 1376 در قالب طرح اسپلیت پلات با سه تکرار و 2 تیمار در ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع پاسند انجام شده است. تیمارهای تحقیق شامل عمق کاشت در 4 سطح (1، 5/1، 5/2 و 5/ 3 سانتیمتر) و تراکم کاشت بذر در خزانه در 5 سطح (40، 60، 80، 100 و 120 گرم در واحد سطح) بوده است. دوره جوانه‌زنی در سال 1377 و  صفات زنده...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 3

صفحات  220- 207

تاریخ انتشار 2006-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023